يكى از شبهاتى كه اهل سنت
يكى از شبهاتى كه اهل سنت؛ به ويژه در سالهاى اخير به صورت گسترده مطرح كردهاند، ازدواج خليفه دوم با امّكلثوم دختر امير مؤمنان و فاطمه زهرا عليهما السلام است.اهل سنت، استفادههاى گوناگونى از اين ازدواج مىكنند؛ از جمله مىخواهند با اثبات اين ازدواج، رابطه صميمانه و دوستانه امير مؤمنان با خلفا را ثابت و از سوى ديگر، شهادت صديقه شهيده سلام الله عليها، غصب خلافت و... را انكار نمايد.از اين رو، اين شبهه اهميت فوق العاده و پيوند ناگسستنى با انديشههاى شيعيان دارد و بايد به صورت دقيق و مستدل بررسى شود.انها می گویند: شيعيان ادعا مىكنند كه خليفه دوم قاتل فاطمه زهرا (رضى الله عنها) است؛ اما كدام عقل سليم مىپذيرد كه حضرت علي (رضيالله عنه) دخترش را به ازدواج قاتل همسر گراميش، فاطمه(س) درآورد و رابطه دوستانه با او برقرار نمايد؟ این ازدواج بهترین دلیل بر دروغ بودن داستان شهادت حضرت زهرا می باشد.
جواب علمای شیعه:
انديشهوران شيعه پاسخ هاى گوناگونى از اين مطلب دادهاند كه همگى آنها صحيح و معقول به نظر مىرسد؛که در مجموع میتوان چهار نظریه در این باره میان علمای شیعه مطرح بوده است:
1-برخى همچون رضى الدين حلى، علامه مقرّم، علامه باقر شريف القرشى و... اصل وجود دخترى به نام امّكلثوم را براى حضرت زهرا سلام الله عليها منكر شده و دليلهاى متقنى براى آن ارائه كردهاند
2-برخى ديگر، وقوع تعارض در روايات ازدواج را دليلى واضح براى بطلان مدعاى اهل سنت در باره اين ازدواج مىدانند؛ از جمله شيخ مفيد رضوان الله تعالى عليه در دو رساله مجزا به نامهاى المسائل العُكبرية و المسائل السروية، و نيز سيد ناصر حسين الهندى در كتاب افحام الأعداء والخصوم و آيت الله ميلانى و...
3-انديشهوران ديگرى، همچون سيد مرتضى پاسخ دادهاند كه اين ازدواج با زورگويى و تهديد عمر بن خطاب بوده است.
4-عدهاى از دانشمندان شيعه و سنى با پذيرش اصل ازدواج، نكته ديگرى را مطرح كردهاند كه امّكلثوم همسر عمر، دختر امير مؤمنان عليه السلام نبود؛ بلكه دختر ابوبكر بوده است؛ از جمله يحيى بن شرف نووى، مهمترين شارح صحيح مسلم در كتاب تهذيب الأسماء اين مطلب را نقل كرده و آيت الله مرعشى نجفى از عالمان شيعه در شرح احقاق الحق به اين مطلب تصريح كردهاند كه در ادامه مدرك و اصل سخن ايشان خواهد آمد. ما نيز در اين مقاله، تعارضهاى گسترده در نقل اين ماجرا را مطرح و مستندات آن را از كتابهاى اهل سنت ذكر كردهايم.
گويا از بين پاسخ هاى موجود، پاسخ اخير كاملتر است؛ چرا كه از طرفى تمام روايات موجود در كتابهاى اهل سنت كه ازدواج دختر امير مؤمنان عليه السلام را با خليفه دوم ثابت مىكند، با اشكالات سندى مواجه و با تعارضها و تناقضهاى غير قابل جمعى كه دارند، غير قابل اعتماد هستند و از طرف ديگر در هيچ يك از روايات موجود در كتابهاى شيعه، تصريح نشده كه امّكلثوم دختر امير مؤمنان از حضرت زهرا عليهما السلام باشد؛ بلكه ازدواج دخترى به نام امّكلثوم را كه در خانه امير مؤمنان بوده ثابت مىكنند.اعتراف انديشمندى همچون نووى، برترين شارح صحيح مسلم كه گستردهترين و مهمترين كتاب فقهى شافعى نيز متعلق به او است، عامل مهم ديگرى است كه اين ديدگاه را تقويت مىكند.و نيز مىگوييم كه حتى در صورت اثبات چنين ازدواجى، نمىتوان از آن رابطه صميمانه امير مؤمنان را با خلفا اثبات كرد؛ زيرا اين ازدواج نه تنها براى خليفه دوم فضيلت محسوب نمىشود؛ بلكه لكه سياهى است كه همانند تيرگى غصب خلافت، بر دامان او باقى مانده است؛ چرا كه در ماجراى اين ازدواج چيزهايى نقل شده است كه عرق شرم از پيشانى انسان غيرت مند جارى مىشود.
دخترى به نام ام كلثوم وجود نداشته است:
عدهاى از انديشهوران و محققان شيعى، معتقد هستند كه امير مؤمنان عليه السلام دخترى به غير از حضرت زينب سلام الله عليها، به نام امّكلثوم از حضرت زهرا سلام الله عليها نداشته است و در حقيقت امّكلثوم، همان حضرت زينب سلام الله عليها است.کسانى که فرزندان امير مؤمنان از فاطمه زهرا را پنج نفر؛ يعنى امام حسن، امام حسين، محسن، زينب و امّكلثوم معرفى کردهاند، تنها به مضامين روايات نظر داشتهاند که در آنها گاهى نام زينب آمده و گاهى امّكلثوم. به همين سبب نام هر دو را آوردهاند؛ غافل از اينکه امّكلثوم کنيه زينب کبرى است؛ چنانچه اين مطلب در بسيارى از کتب انساب شيعه ذکر شده است.
كلام عالمان شيعه در تاييد اين ديدگاه:رضى الدين حلى(العدد القویه،224)، و آيت الله مرعشى در شرح احقاق الحق به نقل از فضل بن روزبهان، باقر شريف القرشى ،وسیله الخادم الی المخدوم،103)
كلام علماي اهل سنت در تاييد اين نظر:صالحى شامى (سبل الهدى و الرشاد،11/228) و شهاب الدين قليوبى (متوفاي1069هـ)به نقل از سیوطی(الحاشیه القلیوبی علی المنهاج الطالبیین،3/236)
و شيخ محمد خضرى0نور الیقین فی سیره السید المرسلین ، 1/111) فرزندان رسول خدااز فاطمه وعلی ع را حسن، حسين و زينب و محسن دانسته اند.
شواهد اين ديدگاه:
1. در هيچ روايت صحيح السندي بين نام ام كلثوم و زينب جمع نشده است.
2. عبد الله بن جعفر با چه كسي ازدواج كرده است:
اهل سنت با سندهاى صحيح نقل كردهاند كه عبد الله بن جعفر همزمان با يكى از همسران امير مؤمنان و دختر آن حضرت ازدواج كرده است(بخاری،صحیح بخاری،5/1963) در برخى از روايات، نام اين دختر امّكلثوم(سنن سعید بن منصور،1/286) و در برخى ديگر نام او زينب نقل شده است(ابن حجر، فتح الباری،1/321).
پاسخ اهل سنت به اين تعارض:
در جمع بين اين دو روايت عالمان اهل سنت ـ چون مىدانستهاند اگر زينب را همان امّكلثوم معرفى کنند، دچار مشکل مىشوند ـ توجيه شگفتآور و صد البته غير قابل قبولى كردهاند.با اين دو خواهر يكي پس از ديگري ازدواج كرده است:(ابن حجر عسقلانى،فتح الباری،9/155)اين سخن دو احتمال بيشتر ندارد، يا در ابتدا با حضرت زينب سلام الله عليها ازدواج كرده است و پس از آن حضرت با امّكلثوم، و يا در ابتدا با امّكلثوم و سپس با حضرت زينب (سلام الله عليها)؛ تفسير اول، همان پاسخ هايى است كه در ادامه از اهل سنت نقل خواهد شد؛ اما تفسير دوم، جداى از تعارض با تصريح عالمان اهل سنت به معنى اول، اشكالات ديگرى نيز دارد.طبق نظر مشهور اهل سنت، حضرت امّكلثوم، در زمان حيات امام حسن عليه السلام از دنيا رفته است و تا آن زمان به عنوان همسر عبد الله بن جعفر به شمار مى آمده است؛ بنابراين ازدواج عبد الله بن جعفر با حضرت زينب، در زمان اميرمؤمنان ممكن نيست؛ زيرا جمع بين اختين مى شود؛ اما طبق روايات اهل سنت، عبد الله بن جعفر در زمان حيات آن حضرت، همسر حضرت زينب سلام الله عليها بوده است.زينب را طلاق داد و با ام كلثوم ازدواج كرد!!! (ابن حزم ظاهری،جمهره الانساب العرب،1/38)در حالى كه طبق روايات شيعه و سنى عبد الله بن جعفر در زمان حيات امير مؤمنان با حضرت زينب ازدواج کرده است و تا آخر عمر حضرت زينب، يعنى تا پس از شهادت امام حسين عليه السلام (سال 61هـ) همسر عبد الله بوده است.پس از وفات زينب با ام كلثوم ازدواج كرد!!! (عينى ، عمدة القاري،20/101)در حالى كه طبق روايات اهل سنت و طبق نظر کسانى که امّكلثوم را غير از زينب مىدانند، امّكلثومى كه با عمر ازدواج كرده، پيش از حضرت زينب و در زمان حيات امام حسن عليه السلام در مدينه و به همراه فرزندش زيد از دنيا رفته است و امام حسن و امام حسين عليهما السلام بر جنازه آن دو نماز خواندهاند.
3. دو خطبه با نام يك نفر:
در باره خطبه حضرت زينب در کوفه و شام، در کتابهاى تاريخى يک خطبه با دو عنوان ذکر شده است «خطبة ام کلثوم بنت علي»(ابن طیفور،بلاغات النساء،24) و «خطبة زينب بنت علي»(مفید،الامالی،322)؛ يعنى همان خطبهاى كه براى حضرت زينب نقل شده، دقيقاً عين همان خطبه براى امّكلثوم نيز ذكر شده است.همچنين در قضيه منع كودكان اهل بيت از خوردن صدقات كوفيان، برخى از علما آن را براى امّكلثوم و برخى براى حضرت زينب سلام الله عليها نقل كردهاند؛
4. عزاداري و نوحه خواني ام كلثوم براي حضرت زهرا سلام الله عليها:
در روایتی فتال نیشابوری در( روضه الواعظین،152)اورده است : پس از وفات فاطمه ع مردم دسته دسته بر علی ع وارد شده در حالی که حسن و حسین در جلوی ان حضرت نشسته بودند به وی تسلیت می گفتند ام کلثوم در حالی که روبندی بر صورت داشت از خانه خارج شده فریاد میزد ای جد بزرگوار اکنون به حق تو را از دست دادیم و تو را دیگر نخواهیم دید.... در این روایت دو نکته قابل توجه است.
1. تنها نام حسن، حسين و امّكلثوم به عنوان فرزندان و داغديدگان حضرت زهرا سلام الله عليهادر این روایت ذكر شده و نامى از حضرت زينب سلام الله عليها كه به اتفاق همه بزرگتر از امّكلثوم بوده برده نشده است.
2. امّكلثوم در زمان شهادت حضرت زهرا سلام الله عليها، طبق نظر مدعيان وجود امّكلثوم كه گفتهاند در واپسين سالهاى عمر پيامبر به دنيا آمده، در خوشيبنانهترين حالت، دو سال داشته است. با توجه به اين نكته چگونه مىتوانيم تفاصيل ذكر شده در روايت (از جمله نوحه سرائى و پوشيدن برقع و...) را بر امّكلثوم حمل نماييم. بنابراين ترديدى وجود ندارد كه اين امّكلثوم همان حضرت زينب سلام الله عليها است.
5. امير مؤمنان در شب ضربت خوردن، مهمان چه كسي بود؟
روايات متعددى وجود دارد كه امير مؤمنان عليه السلام در ماه رمضان، هر شب در خانه يكى از فرزندانش افطار مىكردند(مفید،الارشاد،1/14) شبى در خانه امام حسن و شبى در خانه امام حسين و شبى در خانه عبد الله بن جعفر (شوهر حضرت زينب)(ابن اثیر،اسد الغابه،4/128) و در شب شهادت نيز طبق تمام نقلها در خانه امّكلثوم بوده است(مجلسی، بحار الانوار،42/276)؛ امّكلثوم همسر کداميک از افراد نام برده شده است؟حال چگونه مىتوان بين اين روايات جمع كرد؟ يا بايد بگوييم برنامه اميرمؤمنان علي عليه السلام اين بوده است كه يك شب در خانه حسن و يك شب در خانه حسين و يك شب در خانه زينب و يك شب در خانه امّكلثوم سلام الله عليهم باشد، كه منافات با نص روايت مذكور دارد؛ و يا بايد خانه امّكلثوم را يكى از اين سه خانه به حساب آوريم، كه تنها مىتواند خانه عبد الله بن جعفر باشد. يعنى همسر عبد الله بن جعفر، زينب سلام الله عليها همان امّكلثوم است.و نكته ديگر اين كه اگر امّكلثومى وجود داشته است، چرا امير مؤمنان شبى را به ايشان اختصاص ندادهاند؟
6. معاويه، از دختر چه كسي خواستگاري كرد؟
طبق نظر اهل سنت، معاوية بن ابوسفيان، از دختر عبد الله بن جعفر براى پسرش يزيد خواستگارى كرد؛ اما با دخالت امام حسين عليه السلام نقشه معاويه خنثى شد و امام حسين عليه السلام او را به ازدواج قاسم بن محمد بن جعفر درآورد. اين كه اين دختر چه كسى است، به دو صورت نقل شده است: 1. امّكلثوم دختر حضرت زينب دختر حضرت زهرا سلام الله عليها(بلاذری،انساب الاشراف،2/127) 2. زينب دختر امّكلثوم دختر حضرت زهرا سلام الله عليها.بهترين راه حل جمع این روایات اين است كه امّكلثوم همان حضرت زينب باشد(حموی، معجم البلدان،1/469).
7. چه كساني از زنان اهل بيت، در كربلا اسير شدند:
قاضى نعمان مغربى در شرح الأخبارجلد2، صفحه198، نام تمام اسيران كربلا را نقل مىكند؛ اما در ميان آنها نامى از حضرت زينب سلام الله عليها نمىبرد:با توجه به كنيه حضرت زينب كه امّكلثوم بوده، به احتمال زياد، مقصود از امّكلثوم همان حضرت زينب باشد؛ چرا كه به اتفاق همگان حضرت زينب در كربلا حضور داشته است و وجود امّكلثوم دختر ديگر امير مؤمنان عليه السلام جاى ترديد دارد.
8. ميراث فاطمه، فقط به ام كلثوم رسيد:
مجلسی(بحار النوار،79/27)در روایتی از مصباح الانوارمی اورد:فاطمه، امّكلثوم را به خودش چسپاند وبه علی ع فرمود: هنگامى كه اين دخترم به سن رشد و بلوغ رسيد، وسائل منزل مال او است و او را به خدا مىسپارم.طبق متن روايت، وسائل خانه حضرت زهرا سلام الله عليها فقط به امّكلثوم رسيده است؛ حال چگونه مىتوان آن را طبق نظر افرادى كه امّكلثوم و زينب را دو نفر مىدانند، توجيه كرد؛ با اين كه طبق نظر آنها حضرت زينب از امّكلثوم بزرگتر بوده است.
9. ام كلثوم در كربلا حضور داشت:
افرادى كه امّكلثوم را غير از حضرت زينب سلام الله عليها مىدانند، معتقدند كه امّكلثوم در زمان امام حسن عليه السلام در مدينه از دنيا رفته و در بقيع به خاك سپرده شده است؛ اما طبق برخى از مدارك موجود در كتابهاى اهل سنت، امّكلثوم در قضيه كربلا نيز حضور داشته است.چنانچه از خطبه امّكلثوم در كوفه به نقل از بلاغات النساء (ابن طیفور ،24) حضور ایشان در کربلا ثابت می شود.
نتیجه اینکه،با توجه به شواهدى كه ذكر شد،وجود دخترى به نام امّكلثوم از حضرت زهرا سلام الله عليها، جاى ترديد دارد؛ بلكه مىتوان گفت كه امّكلثوم همان حضرت زينب سلام الله عليها است. هنگامى كه امّكلثوم و حضرت زينب يك نفر شدند، اصل ازدواج با عمر منتفى مىشود؛ زيرا همه مىدانند که عبد الله بن جعفر همسر آن حضرت بوده است و نه كسى ديگر.
منكرين ازدواج در اهل بيت به اقرار علماي اهل سنت:
از عبارت برخى از عالمان اهل سنت استفاده مىشود كه در ميان اهل بيت و سادات نيز كسانى بودهاند كه اين ازدواج را منكر شدهاند(ابن حجرهیثمی،الصواعق المحرقه،2/456).
ام كلثوم دختر ابوبكر، يا ام كلثوم دختر امير مؤمنان عليه السلام؟
بر خلاف ادعاى اهل سنت که اين دختر را فرزند امير مؤمنان از فاطمه زهرا معرفى کردهاند، در هيچ روايتى از روايات شيعيان به اين مطلب اشاره نشده است که اين دختر فرزند امير مؤمنان از فاطمه زهرا (سلام الله عليهما) بوده است؛ و تنها به اين نکته اشاره دارد که دخترى به نام امّكلثوم که در خانه امير مؤمنان زندگى مىکرده، به ازدواج عمر (آنهم به زور) در آمده و امير مؤمنان پس از مرگ عمر، او را به خانه خود برگردانده است.بنابراين مىگوييم: ممکن است که اين دختر فرزند امير مؤمنان عليه السلام باشد؛ اما از ديگر همسران آن حضرت. در نتيجه اين توجيه احساسى که وى فرزند فاطمه زهرا (س) بوده است نيز کارگر نخواهد شد.يا اين كه به احتمال زياد و طبق اعتراف بزرگان اهل سنت، اين دختر، ربيبه آن حضرت و دختر ابوبكر باشد.
1. اعتراف مهمترين شارح صحيح مسلم: عمر داماد أبو بكر
محى الدين نووى، مهمترين شارح صحيح مسلم در کتاب تهذيب الاسماء مىگويد عمر با امّكلثوم دختر ابوبکر ازدواج کرده است!!!
تحليل روايت جعلي رد خواستگاري عمر از دختر أبو بكر توسط عايشه:
البته برخى سعى كردهاند كه بگويند عمر فقط از ام کلثوم دختر ابو بکر خواستگارى كرده است و ازدواج اتفاق نيفتاده؛ اما ماجراى اين خواستگارى را به صورتى نقل كردهاند که نه شيعه قبول دارد و نه سنى مىتواند بپذيرد.عالمان اهل سنت نقل كردهاند كه عمر از دختر ابوبکر خواستگارى کرد؛ اما امّكلثوم و عائشه با اين خواستگارى، به خاطر اخلاق تند و خشونت ذاتى عمر مخالفت كردند. و سپس عايشه به عمرو عاص متوسل شد و عمرو عاص كه دشمنى او با خاندان امير مؤمنان عليه السلام روشنتر از خورشيد است، دختر امير مؤمنان عليه السلام را پشنهاد كرد.
متن روایات اهل تسنن چنین است:
عمر بن خطاب ابتدا به خواستگارى امّكلثوم دختر ابوبكر رفت، عايشه اين پيشنهاد را با خواهرش مطرح كرد. در پاسخ گفت: مرا با او كارى نيست. عايشه گفت: آيا اميرالمؤمنين را نمى خواهى؟ گفت: آرى نمى خواهم، او در زندگى سخت و خشن و با زنان تندخو و بد رفتار است.عايشه كسى را نزد عمرو عاص فرستاد و ماجرا را براى او بازگو كرد. عمرو عاص گفت: من ماجرا را درست مى كنم، آن گاه نزد عمر رفت و گفت: اى امير مؤمنان خبرى شنيدهام كه خدا كند درست نباشد، عمر گفت: چيست؟ گفت: امّكلثوم دختر ابوبكر را خواستگارى كردهاى؟ گفت: بله، مرا براى او نمىپسندى يا او را براى من نمىپسندى؟ گفت: هيچكدام، ولى او نوسال است و در سايه امّالمؤمنين عايشه با ملايمت و مدارا بزرگ شده و تو تندخويى و ما از تو مى ترسيم و نمى توانيم هيچيك از عادات تو را بگردانيم... و من بهتر از او را به تو نشان مى دهم: امّكلثوم دختر علي بن ابوطالب را...الطبري، تاريخ الطبري، (2/ 564) الأندلسي، احمد بن محمد بن عبد ربه،العقد الفريد، (6/ 99) ابن الأثير ، الكامل في التاريخ، 2/ 451)
با توجه به روایاتی که عایشه وعمر و عاص با رد درخواست عمر او راخشن و بد خلق دانسته اندآيا اهل سنت اين نكته را قبول مى كنند كه خواستگارى عمر از دختر ابوبكر آن قدر وحشتناك بوده است كه عمرو عاص از آن به خدا پناه مىبرد! اما همين شخص پشنهاد مىكند كه از دختر امير مؤمنان خواستگارى كند. يعنى احترام ابوبكر واجب است و نبايد دختر او آزرده خاطر شود؛ اما حضرت زهرا احترام ندارد و آزردن دختر او نيز اشكالى ندارد!!!آيا اهل سنت ملتزم به اين مسأله مىشوند كه آزردن روح ابوبكر مهمتر از آزردن روح حضرت زهرا سلام الله عليها است؛ با اين كه طبق روايات صحيح السند موجود در كتابهاى اهل سنت، آزردن فاطمه، آزردن رسول خدا است؛ اما در باره ابوبكر چنين روايتى نيامده است.مگر اهل سنت از عمر نقل نمىکنند که گفت: بستگان رسول خدا از بستگان من براى من مهمتر هستند؟آيا اهل سنت قبول مىکنند که بگويند که عمر حرمت بستگان ابوبکر را مراعات مىکند؛ ولى حرمت خاندان پيامبر را مراعات نمىکند!!! به خاطر خشونت ذاتى از ازدواج با دختر ابوبکر امتناع؛ اما براى ازدواج با ناموس رسول خدا اصرار مىکند!!!
اگر اين روايت را صحيح بدانيم، اشكالات گفته شده بر اهل سنت وارد مى شود؛ و اگر اين روايت جعلي باشد (كه چنين است) علت جعل آن مشخص است؛ در زمان جعل اين افسانه، اين ديدگاه در بين مردم شيوع داشت که عمر با دختر ابوبکر ازدواج کرده است و نه دختر علي؛ خواستند بگويند يک خواستگارى ساده صورت گرفته است و سپس در پى دختر علي رفته است نسب شناسان شيعه نيز همين کلام نووى را قبول داشته و امّكلثوم همسر عمر را از نسل اميرمؤمنان نمىدانند.آية الله مرعشى که تمام شجره نامههاى موجود خاندان اهل بيت در اختيار ايشان بود در حاشيه شرح احقاق الحق ج30، ص 315 همين مطلب را اشاره کرده و آن را نظر محققين مىدانند.هاجرت(اسماء بنت عمیس) مع زوجها إلى الحبشة، ثم إلى المدينة المنورة، تزوجها بعد جعفر أبو بكر، فتولدت له منها عدة أولاد منهم أم كلثوم وهي التي رباها أمير المؤمنين عليه السلام وتزوجها الثاني، فكانت ربيته عليه السلام وبمنزلة إحدى بناته، وكان عليه السلام يخاطب محمد بابني وأم كلثوم هذه بنتي، فمن ثم سرى الوهم إلى عدة من المحدثين والمؤرخين فكم لهذه الشبهة من نظير، ومنشأ الأكثر الاشتراك في الاسم أو الوصف، ثم بعد موت أبي بكر تزوجها مولانا علي عليه السلام.
حال اين دختر چطور در خانه اميرمؤمنان بوده است؟ واضح است؛ هنگامى كه ابوبکر از دنيا رفت، بعضى همسران ابوبکر با اميرمؤمنان ازدواج کردند؛ و به همين سبب ايشان و تعدادى فرزندان ابوبکر در خانه حضرت بزرگ شدهاند، مانند محمد بن ابى بکر؛ امّكلثوم هم يکى از ايشان.در مقابل اين نظر تنها يك اشكال وجود دارد؛ برخى ادعا كردهاند كه اين دختر نمىتواند ربيبه امير مؤمنان عليه السلام باشد؛ چرا كه طبق روايات اهل سنت، مادر امّكلثوم حبيبة بن خارجة بوده و او نيز پس از مردن ابوبكر با خبيب بن أساف ازدواج كرده، نه با امير مؤمنان، در پاسخ مىگوييم كه ازدواج مادر امّكلثوم با اين شخص نيز از دروغ هاى جاعل اين قصه است، تا تمام راه هاى كشف حقيقت را ببندد؛ زمانى پرده از دروغ بودن اين قصه برداشته مى شود كه مشخص شود منابع قديم تاريخ نزد اهل سنت، خبيب بن أساف در جنگ يمامه و در زمان ابوبكر كشته شده است.محمد بن حبيب بغدادى در المحبّر ج1،ص403 مىنويسد:خبيب بن اساف قتل يوم اليمامة.
2. يك روايت از دو ام كلثوم:
با مراجعه به منابع اهل سنت مشاهده مىكنيم كه گاهى يك روايت از يك راوى به دو صورت نقل شده است: در يك نقل آن را از امّكلثوم دختر ابوبكر و در نقل ديگر از امّكلثوم دختر امير مؤمنان عليه السلام آوردهاند و اين نشان مىدهد كه دخترى كه مشهور به امّكلثوم بنت علي است، در حقيقت همان امّكلثوم دختر ابوبكر است.در روایات امده: عفان براى ما روايت كرد كه حماد بن سلمه براى او روايت كرده است كه جبر بن حبيب براى او روايت كرده است كه امّكلثوم دختر ابوبكر از عائشه روايت كرده است كه...إبن أبي شيبة الكوفي، المصنف في الأحاديث والآثار، ج 6، ص 44أحمد بن حنبل، مسند ، ج 6، ص 133؛ البخاري، الأدب المفرد، ج 1، ص 222،در حالى كه اسحاق بن راهويهدرمسندش ج 2، ص 590 همين روايت را از امّكلثوم دختر امير مؤمنان عليه السلام به نقل از عائشه نقل كرده استو این روایت اشعار به این دارد که بعضی دختر ابوبکر را به علت حضور در خانه علی ع دختر ایشان می دانستند
تعارضهاى موجود در نقل قضيه:
1. ام كلثوم پس از عمر با چه كسي ازدواج كرد؟از آن جايى كه اهل سنت مىدانستهاند كه امّكلثوم پس از عمر زنده مانده است، براى اين كه ثابت كنند امّكلثومى بوده، شوهران بسيارى براى وى تراشيدهاند.نخستين كسى كه از اهل سنت اين افسانه را دامن زده، ابن سعداست که می گوید: ام کلثوم پس از عمر، با عون بن جعفر بن أبى طالب و پس از آن با محمد بن جعفر ازدواج كرد. هنگامى كه محمد بن جعفر از دنيا رفت با برادرش عبد الله بن جعفر پس از حضرت زينب ازدواج كرد...(ابن سعد،طبقات،8/463)در حالى كه راوى فراموش كرده كه عون و محمد هر دو در جنگ شوشتر سال 16 يا 17 هجرى در زمان خليفه دوم كشته شدهاند؛ يعنى همسر دوم و سوم امّكلثوم پيش از همسر اول فوت كردهاند!ابن حجر در الاصابهج4 ص 744 مىگويد:استشهد عون بن جعفر في تستر وذلك في خلافة عمر وما له عقب.افزون بر اين كه ازدواج امّكلثوم با عبد الله جعفر شوهر حضرت زينب امكان پذير نيست و مضمون روايت جمع بين دو خواهر مىباشد؛ زيرا حضرت زينب تا پس از واقعه كربلا زنده و همسر عبد الله بن جعفر بوده است.و پس از حضرت زينب نيز نمىتواند با عبد الله بن جعفر ازدواج كند؛ زيرا طبق اعتقاد اهل سنت، امّكلثوم در زمان حيات امام حسن عليه السلام در مدينه از دنيا رفته است.
ارسال دیدگاه